ไม่เถียงเลยว่างานประกวดควรสะท้อนฝีมือและความตั้งใจของผู้สร้างผลงานอย่างแท้จริง

ไม่เถียงเลยว่างานประกวดควรสะท้อนฝีมือและความตั้งใจของผู้สร้างผลงานอย่างแท้จริง

และไม่เถียงว่าการใช้เครื่องมือช่วยโดยไม่ผ่านการคิดหรือสร้างสรรค์ของตัวเอง อาจทำให้คุณค่าของผลงานลดลงในสายตาของหลายคน

แต่ในขณะเดียวกัน ก็อาจต้องแยกให้ออกว่า

การใช้ AI กับการปล่อยให้ AI ทำแทนทุกอย่างโดยไม่มีการเรียนรู้หรือเข้าใจ ไม่ใช่สิ่งเดียวกัน

1. เรื่อง “ความสามารถ” ที่แท้จริง

ในยุคที่เทคโนโลยีเป็นส่วนหนึ่งของทุกขั้นตอน ความสามารถไม่ใช่แค่การสร้างทุกอย่างจากศูนย์

แต่มันคือการรู้จักใช้เครื่องมือให้เกิดประโยชน์สูงสุด

ถ้าใช้ AI แล้วเรียนรู้จากมัน ดัดแปลง แก้ไข ปรับให้เข้ากับสไตล์ของตัวเอง — นั่นไม่ใช่ความสามารถหรือ

หรือถ้าคนหนึ่งใช้เวลาฝึกฝนการเขียนภาพจากศูนย์ ในขณะที่อีกคนศึกษาวิธีใช้ AI สร้างภาพเพื่อสื่อสารความคิดได้ชัดเจน

ทั้งสองต่างก็ใช้ความสามารถในแบบของตัวเอง

ความสามารถของมนุษย์ไม่ควรถูกจำกัดอยู่แค่รูปแบบเดียว

2. ความยุติธรรมในสนามแข่งขัน

ถ้าเงื่อนไขของการแข่งขันไม่ได้ห้ามการใช้เครื่องมืออย่างชัดเจน

ก็ย่อมแปลว่าทุกคนมีเสรีภาพในการเลือกวิธีทำงาน

ความยุติธรรมไม่ใช่การที่ทุกคนใช้วิธีเดียวกัน

แต่คือการที่ทุกคนมีโอกาสเท่าเทียมในการเลือกเครื่องมือของตัวเอง

การใช้ AI จึงไม่ใช่ความได้เปรียบ หากคนใช้ไม่มีความเข้าใจจริง

ในทางกลับกัน การใช้แล้วเข้าใจลึกซึ้งจนพัฒนางานให้ดีขึ้นได้มากกว่า อาจสะท้อนถึง ความสามารถในการเรียนรู้ ซึ่งเป็นสิ่งที่การแข่งขันจำนวนมากต้องการเห็น

3. การไม่เปิดเผยว่าใช้ AI

การใส่ชื่อเครื่องมือ AI อาจเป็นความโปร่งใสในอุดมคติ

แต่ในความเป็นจริง ผู้คนจำนวนมากก็ใช้เทคโนโลยีอื่นโดยไม่ระบุไว้ เช่น Canva, ai-build in ใน คลิปสตู โมเดลสำเร็จรูป หรือฟิลเตอร์ปรับแสง

จึงต้องถามกลับว่า ทำไมจึงเลือกที่จะเรียกร้องความโปร่งใสเฉพาะกับ AI

ถ้าจะมีมาตรฐาน ต้องชัดเจนและเท่าเทียมกับทุกเครื่องมือ ไม่เช่นนั้น การเรียกร้องจะกลายเป็นการกีดกันมากกว่าความเป็นธรรม

4. ใครกันแน่ที่ “กลัว”

เมื่อมีคนรู้สึกว่าเทคโนโลยีจะเข้ามาแทน “ฝีมือมนุษย์”

มันอาจไม่ใช่เพราะเทคโนโลยีเก่งเกินไป

แต่มันอาจสะท้อนว่า เรากำลังหวั่นไหวว่าเราจะ “ไม่ทัน” โลกที่กำลังเปลี่ยน

ซึ่งเป็นความรู้สึกที่เข้าใจได้

แต่ถ้าหากเลือกที่จะต่อต้าน แทนที่จะเรียนรู้และอยู่ร่วมกับมัน

สุดท้ายสิ่งที่เรากลัว อาจไม่ได้มาจาก AI

แต่อาจมาจากความไม่มั่นใจในศักยภาพของเราเอง

สรุป

ไม่ควรสนับสนุนการใช้ AI แบบมักง่าย โดยไม่เรียนรู้หรือเข้าใจสิ่งที่กำลังทำ

แต่ในขณะเดียวกัน

ก็ไม่ควรปฏิเสธว่าการใช้ AI อย่างชาญฉลาด ก็ต้องอาศัยการคิด วิเคราะห์ ทดลอง และพัฒนาไม่ต่างจากการฝึกฝนแบบเดิม

หากใครสามารถใช้เครื่องมือใหม่ให้เกิดประโยชน์จริง — นั่นคือการแสดงศักยภาพในบริบทของยุคสมัย

เพราะความสามารถที่แท้จริง ไม่ได้ขึ้นอยู่กับว่าใช้มือเปล่าหรือเครื่องมืออะไร

แต่มันขึ้นอยู่กับว่า ใครเข้าใจในสิ่งที่ตัวเองทำมากที่สุด